Son zamanlarda sık sık duyduğumuz ketojenik diyet esasen çok düşük karbonhidrat tüketimi, orta miktarda protein tüketimi ve yüksek yağ tüketilen bir diyettir. Yeni yeni duyulan bu diyet türünde amaç vücudu ketosise sokarak vücudun enerji olarak yağ moleküllerini kullanmasını sağlıyor. Ancak tabi ki ketojenik diyetin yan etkileri de bulunmaktadır.
Ketojenik diyet daha önceden de duyduğunuz atkins ve low carb diyetine benziyor. Bu diyetlerin sonucu olarak ketosise yaşanır. Ancak ketojenik diyet yapanlar bu iki diyetten farkı proteini kısıtlarlar. Çünkü fazla protein kan şekerinde yükseltme yaşatır.
Ketojenik Diyet Nedir
Ketojenik diyet olarak bilenen diyetin diğer adı keto diyetidir. Ketojenik diyetin amacı vücut mekanizmasını yağ yakım oranını hızlandıran ve düşük miktardaki karbonhidrat diyetlerinin genel adına denir.
Ketojenik diyet, Atkins ya da LCHF (düşük karbonhidrat, yüksek yağ) diyetleri gibi diğer düşük karbonhidratlı diyetlerle benzer diyetler kategorisine girmektedir.
Ketojenik diyetlerin asıl amacı vücudu tamamen ketozis denilen bir tür moda sokarlar. Sağlığınız ve kilo vermenizin dışında fiziksel ve zihinsel olarak da güçlenmeniz için vücudun ihtiyacı olan ve yeterli seviyedeki ketona ulaşmak mümkündür.
Hedefleriniz arasında ne olursa olsun, ister zayıflamak isterseniz de sağlık açısından bu diyeti yaparsanız aşağıdaki tüm detayları dikkatli bir şekilde okumanız gerekmektedir.
Ketozis Nedir
Vücudumuz normal şartlar altında ana enerji kaynağı olarak glikozu kullanmaktadır. Karbonhidrat alımında ise glikoz almış oluruz. Bu glikozlar ise enerji olarak çevrilir. Vücudumuza aldığımız karbonhidratları kısıtladığımızda ise bu depolar tükenir. Depodakilerin tükenmesiyle ise vücut enerji üretmek için başka enerji kaynaklarına ihtiyaç duyar.
Vücut bu aşamadan sonra ketosise girer ve enerjisini üretmek için ketonları üretir. Karaciğer yağ moleküllerini değişime sokarak ketonları üretmeye başlar. Bu ketonlar ise beyne ve vücuda enerji sağlar. Beyin bu ketonları direkt olarak kullanamaz.
Ketojenik Diyet Nasıl Yapılır
Ketojenik diyet aslında bir sistemdir. Yani bu diyeti yapanların aslında beslenme parametrelerine uyması gerekir. Yani ketojenik diyet ile kilo vermek istiyorum diyorsanız yaktığınız kaloriden daha az kalori almasınız. Aynı şekilde kilo almak da istiyorsanız yaktığınızdan çok kalori almak zorundasınız.
Ketojenik diyette her ne kadar protein sınırlandırılsa da kasları korumak veya geliştirmek için vücudunuzun ihtiyaç duyduğu protein miktarını almak zorundasınız.
Katejonik diyette makro besin miktarının ayarlanması bu diyetteki en önemli noktadır. Ketozise girmen için gerekli besin yüzdeleri ise şöyle;
- %60- %70 oranında yağ
- %15-%25 protein (protein kesinlikle %25 geçmemeli)
- %10 veya daha az miktarda karbonhidrat (ne kadar az kalori o kadar iyi)
Ketojenik Diyetin Faydaları
Ketojenik diyet faydaları sağlık probleminden kilo problemine kadar birçok alanda olumlu sonuçlara yol açıyor.
Ketojenik diyetin faydaları;
- Epilepsi
Daha çok tıbbi amaçlarla bulunan bu diyet, daha önceleri epilepsi hastalarında aç bırakma yani oruç sık sık kullanılıyordu. Oruç insanlarda uzun süreli bir tedavi olmadığından aynı faydalar hastayı aç bırakmadan bu diyet ile sağlandı.
- Yağ Yakımı
Ketojonik diyet sadece epilepsi hastalığında değil, yağ yakımında da kullanılıyor. Diyetisyenler tarafından yağ yakımı için kullanılan bu diyet, uzun süreli yapımlarda önerilmiyor. Ancak kısa süreli denemelerde olumlu sonuçlar doğuruyor. Yağ yakarak kilo vermek isteyenler için ketojenik diyet oldukça iyi bir diyettir.
- Tip-2 Diyabet
Ketojenik diyet yapıldığında vücuda karbonhidrat alımı az olduğundan kan şekeri seviyesi de buna bağlı olarak düşer. Yüksek insülin seviyelerinin engellendiği bu diyette Tip-2 diyabet hastaları şifa bulmaktadır.
- Değişmeyen Enerji Akışı
Vücudunuz bu diyete tepki vermeden yani ketosise girmeden önce yorgun ve bitkinlik hissi duyabilir. Ancak ketosise girdikten sonra bu durum tamamen ortadan kalkar. Düzgün bir enerji akışı sağlandığı için de dalgalanmalar olmaz ve öncesine oluşan ani yorgunluklar da oluşmaz.
Sabahları uyanmak vücudunuz ketosise girmeden önce zordur ancak vücudunuzda düzenli enerji akışı başladığı andan itibaren daha kolaydır. Şayet odak problemi yaşayanlardansanız veya çalışma koşullarınız zihinsel odağınızı yüksek tutmanızı istiyorsa ketojenik diyet oldukça işe yarar olabilir.
Ketojenik Diyetin Zararları
Birçok hastalık ve zayıflama programında yer alan bu diyetin yani ketojenik diyetin zararları da bulunmaktadır. Her diyette olduğu gibi ketojenik diyet yapılırken dikkat edilmesi gereken şeyler de var. İşte ketojenik diyet zararları;
- Karbonhidrat tüketimi azaldığında gerekli lifli kaynakları da alamamaya başlarsınız bu nedenle de bu diyeti yaparken kabızlık problemi yaşayabilirsiniz.
- Yetersiz sıvı alımı ile beraber bu diyet yapıldığında böbreklerden ürik asit atımını azaltabilir.
- Bu diyet sıvı-elekrolit dengesine zarar verebilir. Ketonların meydana gelmesiyle beraber de vücutta aceton birikimi olur ve sonuç olarak fazla idrarla sıvı ve elektrolit kaybına neden olabilir.
Ketojenik Diyet Ne Yenir
Ketojenik diyet yapanlar diyeti yaptıkları sırada ketozise girmek için günde 50 mg’dan düşük bir karbonhidrat alımı yapmalısınız. Bu sebeple de karbonhidrat kaynaklı besinlerden olabildiğinde uzak durmak zorundasınız. Karbonhidrat bulunduran başlıca besinler ise patates, yulaf, pirinç, ekmek ve bunlara benzer besinlerdir.
Ketojenik diyette alınması gereken yağ oranı için ise tereyağı, süt yağları ve et yağları tüketilmelidir. Bunun yanında ise alınan yağın büyük bir kısmının zeytinyağı, badem, fıstık, fındık ve Hindistan cevizi yağı gibi yağlardan olması gerekir.
Ketojenik Diyet Listesi
Ketojenik diyet genel olarak tıbbi amaçla yapılan diyetler arasına girmektedir. Uzman doktora danışmadan kesinlikle ketojenik diyete başlamayın.
Ketojenik diyet için öğün oluşturmak aslında zor bir şey değil. Ancak kültürüm gereği bazı durumlarda ekmek yemeden doymayan bir toplumuz.
Sizlere şunu yiyin veya şunları yemekten vazgeçin diye bir şey söylemeyeceğiz. Sadece ketozise ulaşmak istiyorsanız karbonhidrat tüketimini ciddi derecede kesmeniz gerekmektedir. Günlük olarak 50 gram veya altında karbonhidrat alımınız ketozise girmenize yardımcı olacaktır.
Yiyeceğiniz besinlerin karbonhidrat miktarını bilmeniz gerekmektedir. Karbonhidrat miktarını bilerek besinleri yediğiniz takdirde ketojenik diyeti en güzel şekilde gerçekleştirebilirsiniz.
ÖNEMLİ:
1 gram karbonhidrat = 4 kalori
1 gram protein = 4 kalori
1 gram yağ = 9 kalori
Ketojenik Diyeti Kimler Uygulayabilir
Ketojenik diyet çocuklarda ve gençlerde çok da kullanımı önerilmeyen bir diyettir. Tıbbi açıdan herhangi bir gereksinim duyulmazsa çocuklarda ve gençlerde uygulanmaması gereken bu diyet, gerekli mikro besinlerin yani mineral ve vitaminlerin alınmamasından dolayı gelişim çağındaki bireylerin gelişiminde sıkıntıya yol açabilir.
Ketojenik diyet yetişkin bireylerde ise sağlık problemleri nedeniyle veya zayıflamak için kullanılır. Ketojenik diyet ile zayıflayanlar ise bunu bir doktor kontrolünde yapmalıdır.
Ketojenik Diyet Uygulanırken Nelere Dikkat Edilmeli
Ketojenik diyeti yapmaya karar verdiyseniz veya yapıyorsanız dikkat etmeniz gereken şeylerin olduğunu mutlaka bilin. Ketojenik diyet yapılırken vücut yeterince lif alımını, vitamin ve mineral alımını, sıvı ve tuz alımını sağlamayabilir. Bu sebeple de ketojenik diyeti yaparken;
- Lif alımı için yeşil sebze tüketimini artırmalısınız. Yeşil yapraklı bitkiler çeperli olduğundan bunların tamamen sindirilmesi zordur. Bu nedenle de karbonhidrat oranları oldukça düşüktür. Karbonhidrat alımının düşük olması sebebiyle bu diyeti yaparken lif alımı da düşük olur. Yeşil yapraklı bitkiler sayesinde ise sindirim ve boşaltım sistemimiz problemsiz olarak çalışır.
- Ketojenik diyette karbonhidrat alımı kısıtlandığından dolayı meyve alımı da kısıtlanır. Meyve alımının azalmasından dolayı ise vücuttaki vitamin ve mineraller vücudumuzun gereksinim duyduğu seviyeye ulaşamaz. Bu durumda ise yine yeşil sebzelerden faydalanabilir.
- Ketojenik diyeti yaparken en çok dikkat edilmesi gereken şeylerden biri de sıvı alımıdır. Sıvı alımının azalmasından dolayı ürik asit taşı oluşumu meydana gelebilir. Bunun önlenmesi için ise sıvı-elektrolit dengesinin korunması gerekir. Ketojenik diyet yapıldığı zamanlarda sıvı alımına özellikle dikkat edilmeli, kas kasılmalarında sıkıntı yaşamamak için ise tuz alımını artırmak gerekmektedir.
Ketojenik Diyet Yapanlar
Ketojenik diyet artık Türkiye’de sadece kilo vermek için değil sağlıklı yaşam içinde gerçekleştirilen bir diyet türüdür. Çok önemli hastalıkların (epilepsi, otizm vs) önüne geçen ketojenik diyet yapanlar 1 ay içerisinde ortalama 3-4 kilo kadar verdiklerini belirtmişlerdir.
Bu diyeti sadece kilo vermek için yapmayın. Sağlığınızı olumlu yönde etkileyeceği için tercih edebilirsiniz.
NOT: Ketojenik diyeti yapmak isteyenler mutlaka bir uzmandan destek almalıdır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Enterogermina Nedir ve Ne İşe Yarar?