Cilt Bakımı
İlgili Makaleler
Çin eksikliğinin belirtileri; Çinko vücutta bulunan bir çok hormonun görevini tam olarak yapmasını sağlar. Çinko eksikliği sonucu bazı hormonlar görevini tam olarak yapamaz. Özellikle dıştan gelecek enfeksiyonlara karşı koruyucu etkisi vardır. Çinko eksikliği ciddi sorunlara neden olabilir. Sizlere bu yazımızda çinko eksikliği nasıl anlaşılır, çinko eksikliği nasıl giderilir, çinko eksikliği tedavisi hakkında bilgi vermeye çalışacağım.
Çinko nedir?
Çinko, vücudun bağışıklık fonksiyonunu ayarlayan ve hücre bazındaki aktivitelerin devamını sağlayan hayati bir mineraldir. Bilimsel araştırmalar sonucunda yaklaşık 3000 tane vücudun yapıtaşı olan proteinde çinkoya rastlanmıştır. Ayrıca pek çok tepkimede katalizör yani reaksiyonu başlatma ve hızlandırma görevindedir. Zn harfleriyle sembolize edilir. En çok kaslarda depolanır. Bunun yanında deri, göz, böbrek, karaciğerde, kemik,prostat yapılarında bulunur. Kanda bulunan lökosit ve eritrositlerde vardır.
Çinkonun Faydaları Nelerdir?
- İltihaplarla savaşır ve en aza indirger.
- Anormal doku büyülerini baskılar.
- Progesteron üretimini destekler, östrojen hormonunun dengeler.
- Cilt, prostat, meme, mesane, yemek borusu, baş ve boyunda oluşabilecek kanserlerin riskini azaltır.
- Yeni damarların oluşmasını ve gelişimini destekler. Var olan damarların verimli çalışmasını sağlar.
- Vücutta anormalleşmiş ve ihtiyaç kalmayan hücrelerin hızlı bir şekilde vücuttan atılmasını sağlar. Yani etkili bir antioksidandır.
- Yaraları çabuk iyileştirir.
- Serbest radikallere karşı hücre zarını korur.
- Kan şekerini ayarlar.
- Sinir sistemini ve hücrelerini düzenler.
- Beyin fonksiyonlarını düzenler. Alzheimer hastalığının önüne geçer.
- Protein, yağ ve karbonhidratların yıkımını sağlayarak vücut enerjisini katılmasında yardımcı olur.
- Cildi ultraviole ışınlarına karşı korur. Erken yaşlanmanın önüne geçer.
- Cildi pürüzsüzleştirir.
- Aknelere karşı savaşır.
- Gen transferinin ilk basamağı olan, gen transkripyonunu (kopyalanmasını ve sıralanmasını) sağlar.
- Ergenlikte sağlıklı büyümeyi sağlar. İskelet sistemini destekler.
- Sindirime katılır.
- Karaciğer ve kalp sağlığını korur.
- T hücrelerinin sayısını ayarlar
Çinko Eksikliği Nasıl Anlaşılır
Yetişkin bir kişi günde 11-12 mg çinko almalıdır. Bu durum hamile ve emziren annelerde farklılık gösterir. 15 mg a kadar çıkabilir. Ayrıca çocuklarda ve bebeklerde çinko alımı yetişkinlere göre çok çok azdır. Bebeklerde 2-3 mg, çocukluk döneminde 5-8 mg kadardır. Ergenlikte ise bu miktar artarak 11mg kadar çıkar.
Çinko Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir
- Cilt, göz, ağız ve boğaz ülserleri aynı zamanda lezyonları
- Saç dökülmesi
- Kellik
- Koku ve tat alma problemleri
- İshal
- Uykusuzluk
- Enerji düşüklüğü
- Daha önce olmayan alerjilerde artış
- Yumurta döllenme problemi
- Erkeklerde cinsel yetersizlik
- Hafıza zayıflığı
- Bağışıklık düşmesi
- Sık sık grip veya nezle olma
- Yavaş düşünme
- Tırnaklarda beyaz noktalar
- Deri döküntüleri
- Egzama
- İştah kaybı
- Libido düşüklüğü
- Vücudun her yerinde çıkan akneler
- Deri çatlakları
- Gece körlüğü
- Dilin beyaz bir örtü ile kaplanmış görüntüsü
- Tırnak kırılması
- Kulak çınlaması
- Erken yaşta saç beyazlaması
- Dişeti hastalıkları
- Kansızlık
Bu gibi belirtileri kişiler hemen çinko eksikliği ile bağdaştıramayabilirler. Özellikle hamile kalamayan kişiler, doktor muayenesi sonucunda istenen tetkikler sonucu ortaya çıkabilir. Bunun yanında düzgün büyüme gösteren çocukların, bir anda büyümelerinin durması sonucu yine doktora giderek, kan testi sonucunda belirlenir.
Çinko Eksikliği Nasıl Giderilir
Çinko eksikliğini gidermek için çinko içeren gıdalar ve yiyecekler tüketmek gereklidir. Yeterli miktarda çinko alımı sağlığımız ve vücudumuz için çok önemlidir. En çok merak edilen sorulardan biride çinko içeren gıdalarda nelerdir sizlere çinko içeren yiyecekleri sırası ile yazmaya çalışacağım. Bu gıdaları tüketerek çinko eksikliğini önleyebilirsiniz. Çinko eksikliği için ne yemeli hakkında tam bilginiz yoksa sizlere sayacağım besinleri tüketebilirsiniz.
Çinko içeren gıdalar nelerdir?
- Yeşillik yiyerek büyüyen hayvanların eti
- Kabuklu deniz hayvanları (istiridye, yengeç, ıstakoz, karides)
- Bütün tahıllar
- Mantar
- Fasulye
- Fıstık
- Buğday tohumu
- Balkabağı
- Zencefil
- Turp
- Badem
- Ceviz
- Fındık
- Kaju
- Kabak çekirdeği
- Bitter çikolata
- Yumurta
- Süt
- Ispanak
- Karaciğer
- Kefir
- Yoğurt
- Yemle beslenmeyen tavuk
- Susam
- Bakliyat
- Kuşkonmaz
Sayılanların içinde en çok çinko bulunan besin kabak çekirdeğidir. Yaklaşık 40 mg da, günlük ihtiyacın %57 si karşılayan, 8,4 mg lık çinko sağlar.
Çinko Eksikliği En Fazla Kimlerde Görülür
Kimler çinko eksikliği riski altındadır
- Alkol bağımlıları
- Diyabet hastaları
- Diyalize girenler
- aids hastaları
- Gıda emilimi sendromu olanlar özellikle malabsorbsiyon sendromlular, anoreksik ve bulimia olanlar
- Romatoid artriti yani iltihaplı romatizması olanlar
- 65 yaşın üstündekiler
- Katı vejetaryenler
- Çeşitli antibiyotikleri hayatının bir parçası yapanlar veya uzun süre kullanmak zorunda olanlar
- Orak hücre anemi hastalığı olanlar
- Kronik bağırsak rahatsızlığı yaşayanlar
- Sürekli tekrarlayan ishal
- Prematüre doğan bebekler
- Çinko emilimi engelleyen ilaç kullananlar
- Hamile ve emziren anneler,
- Çok uzun süre meme emen bebekler
- Doğum kontrol hapı kullananlar
- Menopoz döneminde hormon takviyesi alanlar
- Mide asidi düzenleyen ilaç kullananlar
Çinko Eksikliği Tedavisi
Çinkoyu 40 yaş üzeri kişiler mutlaka vücuda yeteri kadar almalıdır. Kanser riski taşıyanlar ve daha önce kanser geçmişi olanlar, yeni evli ve bebek isteyen çiftler, büyüme ve gelişme de problem olan çocuklar doktor kontrol altında kullanmalıdır. Çinkoyu doğal halde yiyeceklerden vücuda alınabileceği gibi çeşitli formlarda ve yüzdelerde eczanede satılan kapsüllerden de faydalanabilir. Bunlardan bazıları çinko asetat, çinko glukonat, çinko sülfat, çinko sitrat, çinko pikolinat, çinko monometionindir. Doktorlar bahsedilen şikâyetleri gerekli testlerin ışığında değerlendirerek, durumu tedavi edecek çinko formunu önerir. Emilimleri ve etki alanları farklıdır.
Çinko eksikliği testi yaparak tam sonuç alarak çinko takviyesi almanız mümkün. Çinko testine girildiğinde 1 aydan küçük çocuklarda 50-125 miligram, 1 ay – 15 yaş arası insanlarda 60-135 miligram, 15 yaş ve üzeri insanlarda 70-150 miligram çinko değerlerini almak normal sayılır.
Çinko Fazlalığı Belirtileri Nelerdir?
Çok fazla ve bilinçsiz çinko alımı insan vücudu için oldukça zararlıdır. Çinko zehirlenmesi oluşturur. Bu zehirlenme, yetişkinler için 35-40 mg çinko alımında başlamaktadır. Belirtiler doz aşımından yarım saat sonra başlar. Özellikle sindirim ve boşaltım sistemi problemleri ile kendini gösterir. Mide rahatsızlığı- krampları, kusma ve ishal görülür. Bununla birlikte idrar azalır. Çinko zehirlenmesi bir tür ağır metal zehirlenmesidir. Böylelikle ağızda metal tadı oluşur. Düşük kan basıncı, kasılmalar, nefes daralması, baş ağrısı da duruma eşlik eder. İlerleyen ve önemsenmeyen durumda kişi şoka girer. Fazla çinkoyu vücuttan atmak için, bol su içilmelidir. Ayrıca bir sağlık kuruluşuna başvurulup gerekli ölçümler yapıldıktan sonra serum takılabilir ve gerekli ilaçlarla düzenlenebilir.
Sizlere bu yazımızda çinko nedir, çinko eksikliği belirtileri nelerdir hakkında bilgi vermeye çalıştım. Çinko içeren besinler ile çinko eksikliği nasıl giderilir, çinko eksiliği nasıl anlaşılır sorularına cevap vermeye çalıştım. Sizlere aklınıza takılan soruları yorum kısmına yazarak bizlere sorabilirsiniz.
